Stel de luidsprekers correct in: Het 2.0- of stereosysteem

gepubliceerd op: 4 september 2024
Geschatte leestijd: 6 min.
Blog
Technologie en kennis
geschreven door: Jens Weisheit

4 september 2024

Blog
Technologie en kennis

6 min.

Jens Wijsheid

Hoe en waar plaats ik mijn luidsprekers het best? Idealiter zou je jezelf deze vraag moeten stellen voordat je je luidsprekers koopt. Want om een helder en gebalanceerd geluid te krijgen, is het cruciaal om de luidsprekers op de juiste manier te plaatsen. Hoewel er een aantal dingen zijn waar je rekening mee moet houden bij het plaatsen van luidsprekers voor een optimaal geluid, is het geen raketwetenschap. We hebben een paar tips van onze sonoro audio-experts voor je samengevat, die niet alleen van toepassing zijn op onze hifi-receivers MAESTRO / MAESTRO QUANTUM en onze ORCHESTRA luidsprekerreeks. In het volgende artikel kun je lezen hoe je het optimale geluid voor je kamer kunt creëren door je luidsprekers bijvoorbeeld in een zogenaamde stereodriehoek te plaatsen. 

Stereoluidsprekers op de juiste manier opstellen: Luidsprekers plaatsen voor het beste geluid

De eenvoudigste variant is het stereosysteem. Dit bestaat uit slechts twee luidsprekers rechts en links die het geluid produceren. Omdat er hier geen subwoofer is, spreken we van een 2.0 systeem. Als er wel een subwoofer aanwezig zou zijn, spreken we van een 2.1 systeem. Stereosystemen zijn bijzonder geschikt voor het beluisteren van muziek, omdat ze een ruimtelijk geluid produceren dat de diepte en breedte van de muziekweergave weergeeft. Door twee aparte luidsprekers te gebruiken, kunnen ze instrumenten en stemmen duidelijker en realistischer weergeven. Dit resulteert in een meeslepende en authentieke luisterervaring. De sleutel tot een optimaal geluid ligt hier in de plaatsing van de stereoluidsprekers en de afstand tussen de luidsprekers.

Stel je stereosysteem optimaal in: De stereodriehoek

Een 2.0-systeem kan het beste worden opgezet als een klassieke stereodriehoek. Zoals de naam al zegt, beschrijft de stereodriehoek de opstelling van de luidsprekers en de luisterpositie in een gelijkzijdige driehoek. Om dit te doen, is het belangrijk om van tevoren te bedenken waar je voornamelijk naar muziek wilt luisteren en dus de meest waarschijnlijke luisterpositie te bepalen. Laten we voor ons voorbeeld een woonkamer nemen en de luidsprekers zo plaatsen dat ze een gelijkzijdige driehoek vormen (gelijke lengte van de zijden) met de luisterpositie op de bank. Voilà! De stereodriehoek is klaar. De zogenaamde sweet spot, d.w.z. de plek met het optimale geluid, bevindt zich in de punt van de driehoek. Hoewel het geluid van rechts en links komt, lijkt het alsof het geluid van voren komt.

Waarom is de stereodriehoek belangrijk?

Hoe komt het dat de positie van de luidsprekers zo'n sterke invloed heeft op het geluidseffect? Om onze oren te bereiken, moeten geluidsgolven de afstand tussen de geluidsbron en onze oren afleggen. De tijd die het geluid hiervoor nodig heeft, wordt de vluchttijd genoemd. Als een geluid wordt afgespeeld via verschillende kanalen (bijvoorbeeld twee luidsprekers) met verschillende reistijden, kan het resultaat voor ons verkeerd klinken. Het surroundgeluid lijdt eronder en we hebben problemen met het lokaliseren van de geluidsbronnen. Voor de best mogelijke geluidservaring moet je je luidsprekers daarom in een stereodriehoek opstellen en rekening houden met de afstand tussen de luidsprekers.

Luidsprekers installeren in een stereo-installatie: Waar moet ik op letten?

Onze stereodriehoek staat nu in een perfecte gelijkbenige driehoek en het geluid is dus bijna optimaal? Ja en nee. Bij het opzetten van een stereo-installatie zijn er naast de driehoeksopstelling nog andere belangrijke punten om rekening mee te houden voor het geluid.

Afstand tussen de dozen

Let bij het opstellen van de luidsprekers op de onderlinge afstand. Als de afstand te klein is, zullen de geluiden in elkaar overlopen. Als ze te ver uit elkaar staan, ontstaat er een soort gat in het stereobeeld. Daarom moeten de luidsprekers idealiter zo'n twee tot drie meter uit elkaar staan. Anders wordt het podium erg smal; daarboven kan het uit elkaar vallen.

Afstand tot muren

De luidsprekers hebben niet alleen voldoende afstand nodig tussen de luidsprekers, maar ook tot de muur. Achter de luidspreker moet er ongeveer 60 tot 90 cm afstand zijn tot de dichtstbijzijnde muur. Dit voorkomt ongewenste geluidsreflecties van de muur achter de luidsprekers, die een negatief effect kunnen hebben op de geluidsweergave. Voldoende afstand tot de muur is dus cruciaal bij het opstellen van stereoluidsprekers om ongewenste geluidsvervorming te voorkomen.

De juiste hoogte van de luidsprekers

De hoogte is ook erg belangrijk bij het plaatsen van de luidsprekers. Zorg ervoor dat je je stereoluidsprekers zo plaatst dat de tweeters zich op oorhoogte bevinden voor het beste geluid. Tenzij de luidsprekers grote torens zijn, mogen ze niet zomaar op de vloer worden geplaatst. Als je thuis geen geschikt meubilair hebt, kun je luidsprekerstatieven zoals de sonoro STAND overwegen. 

Plaats niets voor de luidsprekers!

Klinkt logisch, maar soms zie je planten en andere decoratieve elementen zoals gordijnen voor de luidsprekers. Deze vervormen het geluid en kunnen de luisterervaring negatief beïnvloeden. Dus als je het volledige potentieel van je stereoluidsprekers wilt benutten, moet je voorkomen dat er voorwerpen voor staan.

Elke kamer is anders!

Het basisprincipe is van toepassing bij het opstellen van luidsprekers: Elke kamer is anders! Daarom is het belangrijk om rekening te houden met de specifieke ruimte bij het opstellen van stereoluidsprekers. Vooral de woonkamer is een speciale ruimte en is meestal niet geoptimaliseerd voor geluidskwaliteit. Het is vaak de grootste kamer met het grootste volume, die eerst gevuld moet worden met geluid. Er zijn veel meubels, weerkaatsende oppervlakken en andere storende factoren. De meeste woonkamers bevatten een bonte mix van materialen zoals textiel van leer, stof of wol en oppervlakken zoals parket, marmer of glas. Het is daarom moeilijk om algemene uitspraken te doen over de optimale plaatsing van luidsprekers. Het beste resultaat voor je eigen smaak bereik je meestal na wat vallen en opstaan. Als er echter rekening wordt gehouden met de basisprincipes, gaat dit veel sneller.

Geluidsoptimalisatie via kamercorrectie-app

Om een aantal van de bovengenoemde invloeden te compenseren, bieden sommige van onze audiosystemen de optie van zogenaamde "ruimtecorrectie" via een app. Dit houdt simpelweg in dat er metingen/opnames worden gemaakt op verschillende punten in de kamer met behulp van een smartphone of speciale microfoon. Op deze manier herkent het systeem eventuele kamermodi (eenvoudig gezegd, staande geluidsgolven die op bepaalde plaatsen in de kamer kunnen voorkomen) die de geluidskwaliteit negatief kunnen beïnvloeden en compenseert het deze door de instellingen aan te passen. Onze MAESTRO Quantum gebruikt bijvoorbeeld de krachtige DIRAC Live app.